رفع گرفتگی لوله برق یک اقدام امنیتی بسیار مهم تلقی میشود که مسیریابی کابلها درون لولهها را هموارتر میکند. مجراهای الکتریکی اجزای ضروری هر سیستم کابل کشی هستند که به عنوان مسیرهای حفاظتی برای سیم ها و کابل ها عمل می کنند. با این حال، مانند هر زیرساخت دیگری، آنها در معرض آسیبهای مختلفی هستند که یکی از دردسرسازترین آنها گرفتگی است. گرفتگی زمانی اتفاق میافتد که مواد خارجی کانالها را مسدود میکنند که باعث ایجاد خطرات بالقوه و ناکارآمدیهای عملیاتی میشود. در این مقاله به بررسی علل، پیامدها و اقدامات پیشگیرانه همچنین تکنیکهای رفع گرفتگی لوله برق می پردازیم.
آنچه در این صفحه میخوانید
نشانههای گرفتگی لوله برق
قبل از اینکه برای رفع گرفتگی لوله برق اقدام کنید، باید نشانههای گرفتگی آن را بشناسید. اگر این نشانهها را در انواع لوله فولادی سیاه برق مشاهده کردید، میتوانید برای رفع گرفتگی لوله برق با روشهای مناسب اقدام کنید.
- گیر کردن کابل و سیمها: یکی از نشانههای گرفتگی لولههای برق، گیر کردن و سخت عبور دادن سیمها و کابلها از داخل لوله است. این موضوع به دلیل تجمع زباله و یا انسداد و خم شدن سیمها و کابلها ایجاد میشود.
- اختلال در جریان برق: گاهی اوقات زمانی نیاز به رفع گرفتگی لوله برق دارید که سیمها در داخل لولههای برق آسیب دیده باشند و یا فشار زیادی به آنها وارد شود. در این صورت علاوه بر گرفتگی لوله، شاهد قطعی و نوسانات جریان برق نیز خواهید بود.
- بالا رفتن دمای لوله برق: در صورتی که لوله برق دچار گرفتگی شود و جریان برق به درستی در آن جریان پیدا نکند، دمای لوله در برخی از نقاط بسیار افزایش پیدا میکند. این موضوع میتواند باعث صدمه به اتصالات داخلی و کابلها نیز شود و باید سریعا برای رفع گرفتگی لوله برق اقدام کرد.
- تغییر در ظاهر لولهها: در صورتی که لولهها به دلیل تغییر فشار داخلی تغییر شکل دهند، باد کنند و یا ترک خورده به نظر برسند، احتمال اینکه گرفتگی در لولهها ایجاد شود وجود دارد.
- به گوش رسیدن صداهای غیر عادی: اگر صداهای غیر عادی در لوله به گوش میرسد. مانند صدای گیر کردن و کشیده شدن، حتما باید وضعیت گرفتگی لولههای برق را بررسی کنید. در چنین مواقعی استفاده از روشهای رفع گرفتگی لوله برای رد شدن سیم به صورت راحتتر ضروری است.
- احساس بوی سوختگی و حرارت: اگر گرفتگی و فشار زیادی به سیمها وارد شود، بوی سوختگی و حرارت از لولهها احساس میگردد. این یکی از مهمترین نشانههای گرفتگی لوله برق بوده و باید به سرعت برای رفع آن اقدام شود.
چرا فنر سیم کشی رد نمیشود؟
رد نشدن فنر سیم کشی یکی از مشکلاتی است که بسیاری از مجریان برق کشی در ساختمانهای مختلف با آن مواجه میشوند. دلایل زیادی میتوانند باعث بروز این مشکل شوند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم. در اکثر مواقع با رفع گرفتگی لوله برق این مشکل نیز برطرف میشود.
- انسداد در لولهها: اگر لولهها گرفته باشند و با موانع خاصی پر شده باشند، ممکن است فنر سیم کشی نتواند به درستی حرکت کند. این موانع معمولا در اثر تجمع گرد و غبار، چوبکها، رسوبات، چربیها و موارد این چنینی ایجاد میشوند.
- تاشدن یا خم شدن سیم: در صورتی که سیمهای برق داخل لولههای برقی تا شده باشند، ممکن است مشکلی در کشش فنر ایجاد شود و امکان رد شدن آن وجود نداشته باشد. در چنین مواقعی حتما باید وضعیت سیمهای داخل لوله برق مورد بررسی قرار گرفت.
- اندازه اشتباه فنر: فنر انتخاب شده برای باز کردن لوله برق باید متناسب با اندازه لوله و سیم باشد. اگر فنر بیش از اندازه بزرگ و کوچک باشد، نمیتواند به درستی کار کند.
- تا شدن لولهها: در صورتی که لولههای برق ترک خورده باشند یا تا شوند، فنر سیم کشی نمیتواند به درستی در آن جابجا شود. این موضوع صدمه جدی به لولهها وارد میکند.
مقاله پیشنهادی: لوله برق فلزی یا پلاستیکی؟ مقایسه کامل مزایا، معایب و کاربردها

علت گرفتگی لوله برق
لولههای مختلفی در معرض گرفتگی قرار دارند. انواع لوله فولادی برق، لوله خرطومی برق و همچنین لوله پیویسی برق نیز امکان دارد با این معضل روبرو شوند. اما دلایلی برای این موضوع وجود دارد که در بخش ذیل به آنها اشاره میکنیم.
- انباشتگی زباله: با گذشت زمان، زباله و آلودگیهایی مانند گرد و غبار، خاک، بقایای عایق و مصالح ساختمانی می توانند در داخل مجراها جمع شوند و به تدریج مسیرهای سیم های برق را مسدود کنند.
- رطوبت و خوردگی: ورود رطوبت به لوله ها می تواند منجر به خوردگی سیم ها و تشکیل زنگ شود که می تواند باعث چسبیدن و تجمع ذرات و در نهایت گرفتگی شود.
- جوندگان: جوندگانی که به دنبال سرپناه یا مواد لانه سازی هستند ممکن است وارد مجراها شوند، زباله ها را به همراه آورده و باعث انسداد شوند. علاوه بر این، جوندگان می توانند سیم ها را بجوند که منجر به آسیب بیشتر و گرفتگی احتمالی شود.
- نصب نامناسب: مجرای نصب شده بدون آب بندی مناسب یا با فاصله ناکافی از زمین، بیشتر در معرض تجمع زباله، نفوذ رطوبت و نفوذ جوندگان هستند و خطر گرفتگی را تشدید می کنند. بنابراین برای رفع گرفتگی لوله برق بهتر است علتهای آن را شناسایی کنیم.
آموزش رد کردن سیم از لوله خرطومی بدون فنر
در بسیاری از پروژههای برقکشی و نصب تجهیزات، ممکن است نیاز به رد کردن سیم از لوله خرطومی بدون استفاده از فنر باشد. این روش میتواند به صرفهجویی در هزینه و زمان کمک کند. در این آموزش، مراحل کاربردی برای انجام این کار به صورت گام به گام شرح داده میشود.
ابزار و مواد مورد نیاز
- لوله خرطومی (با قطر مناسب برای سیم)
- سیم برق (با طول کافی)
- نوار چسب یا چسب قوی
- روغن یا صابون مایع (اختیاری)
- قیچی یا برشدهنده لوله
- یک قوطی برای چسباندن سیم (اختیاری)
مرحله ۱: آمادهسازی لوله خرطومی
ابتدا، مطمئن شوید که لوله خرطومی تمیز و بدون گرد و غبار است. هر گونه آلودگی ممکن است باعث گیر کردن سیم شود. اگر لوله خیلی بلند است، میتوانید آن را با قیچی به طول مناسب برسانید.
مرحله ۲: چسباندن سیم به لوله
سر سیم را به انتهای لوله خرطومی بچسبانید. برای این کار، از نوار چسب یا چسب قوی استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که چسب محکم باشد و سیم به درستی به لوله متصل شده است.
مرحله ۳: لغزنده کردن سیم
اگر احساس میکنید که سیم به سختی از لوله عبور میکند، میتوانید از مقداری روغن یا صابون مایع استفاده کنید. یک مقدار کم بر روی سیم بزنید تا سر سیم به راحتی از لوله عبور کند. این کار میتواند اصطکاک را کاهش دهد.
مرحله ۴: حرکت آرام لوله
لوله خرطومی را به آرامی تکان دهید و فشار دهید تا سیم به سمت دیگر لوله حرکت کند. میتوانید لوله را در جهات مختلف بچرخانید تا سیم به راحتی پیش برود.
مرحله ۵: بررسی پیشرفت
هر از چند وقت یک بار نگاهی به داخل لوله بیندازید تا اطمینان حاصل کنید که سیم به درستی در حال حرکت است و گیر نکرده است. اگر سیم دچار گیر کردگی شد، به آرامی لوله را به عقب بکشید و دوباره تلاش کنید.
مرحله ۶: پایان کار
زمانی که سیم به انتهای لوله رسید، سر دیگر سیم را از لوله خارج کرده و آن را به مدار یا دستگاه مورد نظر متصل کنید. حالا میتوانید از سیستم برقرسانی خود استفاده کنید.
نکات مهم:
- آرامش و صبر: این کار ممکن است زمانبر باشد، بنابراین آرامش خود را حفظ کنید و به سیم فشار نیاورید.
- توجه به نوع سیم: اطمینان حاصل کنید که از سیم مناسب برای پروژه خود استفاده میکنید، زیرا برخی از سیمها ممکن است از نظر ضخامت یا انعطافپذیری در لولهها بهتر حرکت کنند.

عواقب گرفتگی لوله برق
گرفتگی لوله های برق از قبیل لوله گالوانیزه گرم یا لوله فولادی مشکی و دیگر مدلها می توانند عواقب شدیدی داشته باشد، هم از نظر ایمنی و هم از نظر یکپارچگی عملیاتی؛ از این عواقب عبارتند از:
- خطر آتش سوزی: زباله های انباشته شده و سیم های آسیب دیده در داخل مجراها خطر ایجاد قوس الکتریکی و جرقه زدن را افزایش می دهند و به طور بالقوه باعث آتش سوزی می شود. مجرای مسدود شده، اتلاف گرما را محدود می کند و خطر گرم شدن بیش از حد و حوادث آتش سوزی را تشدید می کند.
- عیب های الکتریکی: مسدود شدن مجراها می تواند جریان الکتریسیته را مختل کند و منجر به افت ولتاژ، نوسانات برق و خرابی تجهیزات شود. این می تواند عملکرد را بین ببرد، به تجهیزات حساس آسیب برساند و منجر به تعمیرات یا تعویض پرهزینه شود.
- خطرات ایمنی: گرفتگی لوله برق خطرات ایمنی را برای پرسنل کار بر روی سیستم های الکتریکی ایجاد می کند. مجاری غیرقابل دسترس یا مسدود شده مانع از فعالیت های تعمیر و نگهداری و بازرسی می شود و احتمال تصادفات و شوک الکتریکی را افزایش می دهد.
- از دست دادن بهره وری: زمانی که یک لوله برق در یک محیط کاری و صنعتی دچار گرفتگی شده است عملاً فعالیت یک ارگان تولیدی ممکن است دچار اختلال شود بهرهوری کاهش یابد. بنابراین لازم و ضروری است که در اولین فرصت مراحل رفع گرفتگی لوله برق دنبال شود.

اقدامات پیشگیرانه در جهت جلوگیری از گرفتگی لوله برق
برای کاهش خطر گرفتگی و اطمینان از عملکرد بی وقفه لوله های برق، چندین اقدام پیشگیرانه را می توان اجرا کرد:
- بازرسی های منظم: بازرسی های معمولی از مجراهای برق را برای شناسایی علائم گرفتگی، آسیب یا خوردگی انجام دهید. بازرسی ها باید شامل ارزیابی های بصری و استفاده از دستگاههای پیشرفته باشد.
- آب بندی و عایق بندی مناسب: اطمینان حاصل کنید که مجراها در نقاط ورودی و اتصالات به درستی آب بندی شده اند تا از ورود رطوبت و نفوذ زباله جلوگیری شود. از مواد عایق مناسب در درزها و روزنهها استفاده کنید.
- جلوگیری از نفوذ جوندگان: اقداماتی را برای جلوگیری از نفوذ جوندگان اجرا کنید، مانند نصب موانع ضد نفوذ، استفاده از مواد دافع، و آب بندی نقاط ورودی.
- پاکسازی و دسترسی: برای جلوگیری از تجمع زباله و تسهیل فعالیت های بازرسی و نگهداری، فاصله کافی در اطراف مجراها را حفظ کنید. اطمینان حاصل کنید که مجراها برای تمیز کردن، تعمیرات و تعویض کابل در صورت لزوم در دسترس هستند.
- تمیز کردن و نگهداری منظم: برنامه ای برای تمیز کردن و نگهداری مجاری برق، به ویژه در محیط هایی که مستعد تجمع زباله یا قرار گرفتن در معرض رطوبت هستند، تهیه کنید.
روشها و تکنیکهای رفع گرفتگی لوله برق | چگونه مسیر لوله خرطومی را باز کنیم؟
- پیدا کردن علت گرفتگی لوله برق: قبل از اقدام به هر روش رفع گرفتگی لوله برق، مجرا را به صورت بصری برای هرگونه انسداد قابل مشاهده مانند زباله، گرد و غبار یا اشیاء موجود در داخل بررسی کنید. از چراغ قوه برای روشن کردن مجرا و شناسایی انسداد استفاده کنید.
- برداشتن دستی: اگر انسداد قابل مشاهده و در دسترس است، از ابزارهای مناسب مانند قلاب سیمی استفاده کنید تا به صورت دستی زباله ها یا اشیاء مسدود کننده مجرا را بردارید. برای جلوگیری از آسیب رساندن به سیم کشی یا دیواره مجرای احتیاط کنید.
- هوای فشرده: از یک دستگاه هوای فشرده برای بیرون ریختن هرگونه زباله یا ذرات گرد و غبار که مجرای لوله را مسدود می کنند، استفاده کنید. نازل دستگاه هوای فشرده را به یک انتهای مجرا هدایت کنید و با فعال کردن فشار هوا به صورت تدریجی انسداد را باز کنید.
- دستگاه وکیوم: زمانی که یک دستگاه وکیوم به یک سر لوله بسته میشود با فعال شدن آن نیروی هوا آلودگیها را خارج میکند در واقع این سیستم برعکس فشار هوا عمل خواهد کرد. البته دستگاه وکیوم و یا فشار هوا در همه موارد در دسترس نیست و تنها تکنسینهای فنی و شرکتهای تعمیراتی از آنها استفاده میکند.
- فنر سیمی انعطاف پذیر: فنرها یکی از پرکاربردترین ابزارهایی هستند که برای پروژههای سیم کشی و کابل کشی مورد استفاده قرار میگیرند. به دلیل ساختار سخت و انعطاف پذیر و خاصیت ارتجاعی خود به راحتی از یک سر لوله قابل هدایت هستند و با اعمال نیرو میتوانند از سر دیگر لوله خارج شوند. شما میتوانید با بازی کردن این فنر درون مجرای لوله تمام عناصر چسبیده در داخل لوله را از سمت دیگر خارج کنید.
- کمک از حرفه ای ها: اگر انسداد ادامه داشت یا اگر نگرانی در مورد آسیب رساندن به مجرا یا سیم کشی برق وجود داشت، از یک برقکار مجاز یا تکنسین تعمیر و نگهداری حرفه ای کمک بگیرید تا با خیال راحت مسدود شدن مجرا را باز کند. در مواردی ممکن است انواع اتصالات لوله برق به دلیل شدت گرفتگی باز شوند لذا به یک فنی کار احتیاج خواهید داشت.
با استفاده از این روشها، میتوانید به طور موثر مجاری برق را باز کنید. جریان الکتریکی کاملا آزاد را در سیستم خود ایجاد و ایمنی و کارایی را ارتقا دهید. هنگام کار با قطعات الکتریکی همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید و از روش های مناسب پیروی کنید.
مقاله پیشنهادی: لوله برق استیل برای انتقال و حفاظت از سیمهای برق در ساختمانها

گروه صنعتی رفیع تولید کننده و عرضه کننده انواع لوله برق
گروه صنعتی رفیع در فرایند تولید، بستهبندی و آمادهسازی انواع لوله برق معمولاً از سرلوله های خاصی استفاده میکند تا در زمان بندیل کردن لولهها و انتقال به پروژه هیچگونه گرفتگی یا عامل خارجی درون لولهها قرار نگیرد. ایمنی کار برای این مجموعه همواره اهمیت دارد و از این طریق خدمات کامل و با کیفیتی را به مشتریان خود ارائه خواهیم داد. شما میتوانید برای دریافت مشاوره در جهت خرید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.